صنعت مالی غیرمتمرکز (DeFi) با رشد چشمگیر خود در سال‌های اخیر، توجه نهادهای مالی سنتی را به سوی خود جلب کرده است. با این حال، چالش‌های امنیتی و عدم انطباق با مقررات، مانع اصلی ورود گسترده این نهادها به اکوسیستم DeFi محسوب می‌شود. بر اساس گزارش Cointelegraph، پیش‌بینی می‌شود پذیرش نهادهای مالی در DeFi تا سال ۲۰۲۵ به ۶۵ درصد برسد، اما رسیدن به این هدف مستلزم حل مسائل حیاتی امنیتی و ایجاد چارچوب‌های مقرراتی شفاف است. در این مقاله، به بررسی ضرورت بهبود امنیت و انطباق در DeFi و تأثیر آن بر جذب نهادهای مالی می‌پردازیم.
چالش‌های امنیتی: از حملات هکری تا نقص‌های فنی
سال ۲۰۲۴ با رکورد بیش از ۳۰۰ حمله امنیتی در DeFi همراه بود که منجر به ضرر ۲.۲ میلیارد دلاری شد. این حملات عمدتاً ناشی از نقص در قراردادهای هوشمند، کلیدهای خصوصی آسیب‌پذیر و مهندسی اجتماعی بودند. برای مثال، حمله به صرافی Bybit با ضرر ۱.۴ میلیارد دلاری، ضعف سیستم‌های چندامضایی و تأیید تراکنش‌های بدون بررسی (Blind Signing) را آشکار کرد. چنین رویدادهایی اعتماد نهادهای مالی را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد، چرا که این نهادها با سرمایه‌های کلان، هدف جذابی برای هکرها محسوب می‌شوند.
از دیگر چالش‌های امنیتی می‌توان به حملات دستکاری بازار و Rug Pulls اشاره کرد که در آن توسعه‌دهندگان پروژه‌ها پس از جذب سرمایه، ناگهان نقدینگی را خارج می‌کنند. این موارد نه تنها باعث ضرر مالی می‌شوند، بلکه اعتبار کل اکوسیستم DeFi را خدشه‌دار می‌کنند.
انطباق مقرراتی: از KYC تا تحریم‌های بین‌المللی
اجرای مقرراتی مانند شناسایی مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) در محیط غیرمتمرکز DeFi با دشواری‌های منحصر به فردی همراه است. برخلاف سیستم‌های مالی سنتی که هویت کاربران را تأیید می‌کنند، DeFi بر پایه ناشناس بودن و حریم خصوصی بنا شده است. این تناقض، چالشی اساسی برای انطباق با مقرراتی مانند دستور سفر (Travel Rule) و مقررات MiCA اتحادیه اروپا ایجاد می‌کند.
نمونه بارز این چالش، تحریم Tornado Cash توسط وزارت خزانهداری آمریکا بود. این پلتفرم غیرمتمرکز به دلیل استفاده گروه‌های هکری مانند Lazarus برای پولشویی، تحریم شد و توسعه‌دهندگان آن تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. چنین مواردی نشان می‌دهد که حتی پروتکل‌های غیرمتمرکز نیز از تبعات عدم انطباق با مقررات در امان نیستند.
راهکارهای پیش‌رو: فناوری و همکاری
برای جذب نهادهای مالی، پروتکل‌های DeFi باید از فناوری‌های پیشرفته جهت بهبود امنیت و انطباق استفاده کنند. معماری مبتنی بر قصد (Intent-Based Architecture) یکی از این راهکارهاست که با جداکردن مرحله تأیید تراکنش از اجرای آن، ریسک تأییدهای غیرآگاهانه (Blind Signing) را کاهش می‌دهد. این معماری همچنین امکان اجرای خودکار سیاست‌های انطباقی مانند بررسی لیست سیاه را فراهم می‌آورد.
از دیگر فناوری‌های کلیدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
رمزنگاری دانش صفر (Zero-Knowledge Proofs) برای تأیید هویت بدون افشای اطلاعات حساس
-
تحلیل زنجیره بلوکی برای ردیابی جریان وجوه و شناسایی فعالیت‌های غیرقانونی
-
مدیریت کلیدهای خصوصی با محاسبات چندجانبه (MPC) که احتمال سرقت دارایی‌ها را به حداقل می‌رساند.
همکاری با شرکت‌های امنیتی مانند Halborn و Spearbit برای انجام حسابرسی‌های جامع و برنامه‌های پاداش باگ نیز نقش حیاتی در افزایش اعتماد نهادها ایفا می‌کند.
چشم‌انداز آینده: تعادل بین نوآوری و انطباق
پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵، مقرراتی مانند DORA در اتحادیه اروپا بر مقاومت عملیاتی سیستم‌های مالی دیجیتال تأکید بیشتری کنند. این مقررات گزارش‌دهی حوادث امنیتی را اجباری می‌کند و استانداردهای سخت‌گیرانه‌ای برای مدیریت ریسک تعیین می‌نماید. DeFi برای همگامی با این تحولات، نیازمند ایجاد زیرساخت‌هایی است که هم نوآوری را حفظ کند و هم الزامات قانونی را برآورده سازد.
از سوی دیگر، ورود نهادهایی مانند گلدمن ساکس و ویزا به حوزه دارایی‌های توکن‌شده، فشار برای توسعه رابط‌های کاربری ساده و امن را افزایش می‌دهد. انتظار می‌رود بازار دارایی‌های توکن‌شده تا سال ۲۰۳۰ به ۱۶ تریلیون دلار برسد، اما رسیدن به این رقم مستلزم ایجاد پل‌های امن بین دنیای سنتی و غیرمتمرکز است.
برای کسب اطلاعات بروز و اخبار بازارهای مالی با ما در آذرفا، همراه باشید.
